Pozytywny feedback dla pracownika to jak miska ciepłego mleka dla kota – najlepsza nagroda, przyjemność i zachęta do tego, żeby nadal dawać z siebie wszystko. O ile jednak kot nie musi robić nic oprócz mruczenia, to pracownik ma nieco trudniejsze zadanie – codziennie musi starać się, żeby pracodawca go doceniał i wykonywać swoje obowiązki jak najlepiej. Tylko skąd wiadomo, czy przypadkiem gdzieś po drodze nie zboczył on z kursu? Przecież szef nie ma zwykle czasu na to, żeby co kilka dni chwalić go albo konstruktywnie krytykować. Na szczęście istnieje coś takiego, jak system ocen pracowniczych, inaczej zwany oceną okresową. By była ona jednak skuteczna, musi spełniać kilka podstawowych warunków.
Jak najczęściej
Po pierwsze, nowoczesny system ocen pracowniczych powinien być jak najczęstszy – ale oczywiście bez przesady. Kiedyś w firmach praktykowano oceny roczne, dziś, gdy na rynek pracy wkraczają millenialsi, potrzeba feedbacku w zespole jest znacznie większa. Dobrym pomysłem jest stosowanie ocen kwartalnych albo minimum półrocznych. Zwiększona częstotliwość ocen pozwala pracownikowi na wykonywanie swojej pracy bardziej efektywnie – bo jeśli popełnia on jakieś błędy, to dowie się o tym znacznie wcześniej niż dopiero pod koniec roku. Poza tym, skoro millenialsi potrafią zmieniać pracę nawet kilka razy w ciągu roku (choć jest to pewnego rodzaju ekstremum, ale mimo wszystko się zdarza), to dlaczego czekać z oceną tak długo? Może jeśli dowiedzą się, że dobrze im idzie, albo otrzymają konstruktywną krytykę, zechcą zostać w firmie na dłużej, by jeszcze bardziej zadbać o swój rozwój zawodowy.
Obiektywnie
By ocena okresowa była skuteczna, koniecznie musi być ona także obiektywna. Nie wystarczy więc, że pracownika oceni tylko szef albo najbliższy współpracownik. Najbardziej skuteczna jest ocena 360 stopni, czyli taka, w której bierze udział cała firma, a członkowie zespołu oceniają się nawzajem. Oczywiście nawet wtedy istnieje zagrożenie, że jej wyniki nie będą w pełni odzwierciedlały prawdy, bo między poszczególnymi pracownikami panuje czasem albo sympatia i przywiązanie, albo antypatia. Poza tym, podwładnym może być trudno ocenić osoby, z którymi nie współpracują zbyt blisko. Przed przeprowadzeniem oceny 360 stopni warto więc uczulić pracowników, by udzielali jak najbardziej obiektywnych odpowiedzi.
Kompetencje w całościowym ujęciu
Wartościowa ocena okresowa powinna być również ukierunkowana na rozwój kompetencji. Kwestionariusz powinien być więc skonstruowany w taki sposób, by pytania dotyczyły nie tylko poszczególnych zdolności pracownika, ale także właśnie jego kompetencji ogółem. Liczą się więc nie tylko umiejętności twarde, ale także miękkie. Ogromne znaczenie mają także cechy osobowości ocenianego pracownika oraz to, czy pasują one do specyfiki zespołu. Dopiero taki system ocen okresowych, posiadający wszystkie powyższe cechy, można nazwać w pełni nowoczesnym i skutecznym.
