W ramach organizacji co jakiś czas dostrzega się nagły spadek wyników dobrego pracownika. Obniża się jego produktywność, zanika zaangażowanie. Warto zastanowić się nad przyczyną takiego zachowania. Regularnie przeprowadzane badania satysfakcji pracowników są sposobem na przeciwdziałanie początkom wypalenia zawodowego.
Definicja wypalenia zawodowego
Według Światowej Organizacji Zdrowia wypalenie zawodowe to syndrom mający negatywne konsekwencje zdrowotne. W 2020 roku został mu przyznany status jednostki chorobowej. O samym zjawisku wspomina się od lat 70. Wtedy też sformułowano pierwszą definicję mówiącą, że wypalenie zawodowe to stan wywołany silnym stresem wynikającym z sytuacji zawodowej. Jego źródłem są monotonia lub nuda w pracy bądź odwrotnie – natłok zadań i zbyt wielka odpowiedzialność. Inną przyczyną bywa podejmowanie nadmiernego wysiłku bez satysfakcji czy gratyfikacji ze strony przedsiębiorstwa.
Na wypalenie zawodowe szczególnie narażone są osoby wykonujące pracę, której znaczącym elementem są intensywne kontakty z ludźmi. W tym przypadku przyczyną takiego stanu są problemy komunikacyjne i narastająca frustracja. Stopień podatności na wypalenie zawodowe zależy jednak nie tylko od czynników zewnętrznych, ale także predyspozycji danej jednostki. Aby nakreślić skalę zjawiska, warto przywołać badania z 2016 roku (Ogólnopolskie Badanie Satysfakcji z Pracy), według których co czwarty Polak wykazuje objawy tego syndromu.
Pierwsze symptomy
Symptomatyczne zachowania, na które należy zwrócić uwagę to niechęć do wykonywania powierzonych obowiązków, niski poziom zaangażowania i motywacji, spadek koncentracji. Dla pracownika dotkniętego wypaleniem zawodowym uczenie się nowych rzeczy stanowi poważną trudność. Charakterystyczna jest również drażliwość i narastający poziom frustracji, prowadzący do konfliktów ze współpracownikami. Czasami pojawia się również strach przed pójściem do pracy.
Wypalenie zawodowe nie pozostaje bez wpływu na zdrowie fizyczne. Bóle głowy, choroba wrzodowa, zaburzenia snu lub utrata apetytu to tylko niektóre z dolegliwości towarzyszących. Gdy taki stan trwa zbyt długo, w konsekwencji może prowadzić do depresji a nawet prób samobójczych. Z tego powodu organizacja nie powinna pozostawać bierna wobec oznak zespołu wypalenia zawodowego.
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Syndrom wypalenia zawodowego stanowi realne zagrożenie dla funkcjonowania organizacji. Jak można mu zapobiec? Przede wszystkim należy obserwować zespół i reagować już przy pierwszych niepokojących sygnałach. Dzięki temu proste rozwiązania takie jak urlop czy zmiana obowiązków mogą zażegnać problem. Stosowanie badań satysfakcji pracowniczej dostarczy danych mówiących o aktualnym poziomie motywacji oraz o potencjalnych czynnikach, które mogą wywołać efekt wypalenia zawodowego. Ponadto umożliwi obserwację wpływu działań podejmowanych przez firmę na samopoczucie pracowników. Warto uczulić managerów na ten coraz częściej występujący problem, aby stali się wsparciem dla najważniejszej części biznesu, czyli ludzi. W przeciwnym razie zwiększona fluktuacja kadr będzie tylko jednym z wielu problemów, jakie napotka organizacja.
