Nie ma jednej recepty na sukces każdej organizacji. Jednak łatwo zauważyć, że powtarzającym się czynnikiem wśród firm osiągających ponadprzeciętne wyniki są inspirujący liderzy. Zdefiniowanie cech lidera nie jest prostym zadaniem. Osoby zajmujące się teorią zarządzania próbują zdefiniować profil takiej osoby, ale ich wyniki nie zawsze są jednoznaczne. Często podkreślaną cechą w tych różnych analizach jest charyzma. Czym ona jest i czy można ją u siebie wykształcić?
„Naturalnie urodzony” przywódca
Jednym z najczęściej wymienianych przykładów wzorów do naśladowania w kontekście przewodzenia ludziom jest Steve Jobs. Potrafił on prowadzić porywające wystąpienia, które urzekały zarówno pracowników, jak i klientów, potrafił motywować do ciężkiej pracy realizującej jego wizje. I chociaż z czasem wyszło na jaw, że miał on problem z wyczuciem granic tego, do czego może się posunąć jako menedżer, to nie można mu odmówić sukcesu. Do tego należy dodać, że jego wystąpienia nie były owocem czystego geniuszu. Poświęcał on 10 godzin na przygotowania na każde 10 minut na scenie. To wszystko pokazuje, że bycie liderem wymaga ogromnego zaangażowania i poświęcenia.
Alchemia wpływu
Pomimo mnogości różnych definicji i podejść do tematu przywództwa, większość autorów mówi o charyzmie jako o silnym i skutecznym wpływie na dużą grupę ludzi. Fox Cabane mówi o prostym modelu składającym się z obecności, mocy i serdeczności. Mark Leary autor książki “Wywieranie wpływu na innych” wymienia z kolei pięć cech – pewność siebie, zdolność wzbudzania sympatii, moralną stałość, kompetencje specjalistyczne i zdolności onieśmielania innych. Co ważne, istotną cechą lidera, o czym mówi także wiele osób, jest zdolność dostosowywania swoich zachowań do sytuacji tak, by wywrzeć jak najlepsze wrażenie na otoczeniu.
Charyzma – talent czy umiejętność?
Pozostaje pytanie, czy charyzma to coś, z czym się rodzi, czy pewna zdolność, której można się nauczyć. Odpowiedź ponownie nie jest jednoznaczna. Część osób od wczesnych lat szkolnych potrafi gromadzić wokół siebie ludzi i wpływać przez to na ich zachowanie. Jarosław Pięta z agencji doradztwa personalnego Advisory Group TEST Human Resources stwierdza natomiast, że bycia charyzmatycznym liderem można się nauczyć:
Mówi się, że jest to cecha, niestety wrodzona, natomiast jeśli ktoś naprawdę chce popracować nad sobą to istnieje wiele narzędzi konsultingowych, które mogą pomóc takie umiejętności nabyć.
Jeśli zatem ktoś nie jest urodzonym liderem, nic straconego, zdolności przywódcze może w sobie wykształcić, dzięki pracy nad sobą. Możliwa jest bowiem nauka reakcji na różne sytuacje i odpowiedniego podejścia do ludzi. Szkolenia w tym zakresie oferują m.in. profesjonalne agencje konsultingowe.
Czy warto kształcić?
Każdorazowo przed postanowieniem, że uczyni się z jednego z pracowników nowym liderem, warto zastanowić się, czy to dobry krok, wiele zależy bowiem od konkretnych potrzeb i wizji przedsiębiorstwa. Nieraz zamiast kształcić lidera, bardziej opłaca się poszukać charyzmatycznego przywódcy, korzystając z usług zewnętrznej agencji doradztwa personalnego, które przy użyciu metody executive search są w stanie odnaleźć “naturalnego” lidera z odpowiednim doświadczeniem. Dodatkowo specjaliści z takiej agencji są w stanie przedstawić prognozę skutków poszczególnych rozwiązań, analizując aktualne potrzeby i stan organizacji.
Niezależnie, którą ścieżkę (poszukiwań, czy kształcenia przywódcy) obierzemy, pamiętajmy, że bez dobrych liderów ciężko odnieść sukces, zwłaszcza w dzisiejszych niepewnych czasach, kiedy rosnąca fluktuacja kadr stanowi zagrożenie dla każdego biznesu.
