Podpisując umowę o pracę z pracownikiem, jako wynagrodzenie podaje się zazwyczaj kwotę brutto. Jest to kwota przed odliczeniem podatków, składek itp. Wśród składek wliczonych w kwotę brutto znajdują się składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych. Wynagrodzenie netto jest kwotą, którą otrzymujemy po potrąceniu powyższych składek.
W skład wynagrodzenia brutto wchodzą także różnego rodzaju dodatki, np. premie, wynagrodzenie za godziny nadliczbowe, wynagrodzenie chorobowe czy ekwiwalent za urlop. Wszystkie te dodatki podlegają oskładkowaniu z wyjątkiem:
- Odpraw rentowych i emerytalnych,
- Zwrotów kosztów podróży służbowej,
- Nagród jubileuszowych,
- Odpraw.
Ustalanie kwoty wynagrodzenia netto można podzielić na kilka etapów. Początkowo musimy określić kwotę brutto, następnie odliczamy składki na ubezpieczenia społeczne, które są wyznaczone procentowo:
- Składka emerytalna – 9,76%
- Składka rentowa – 1,5%
- Składka chorobowa – 2,45%
Po otrzymaniu sumy składek na ubezpieczenia społeczne otrzymujemy podstawę do obliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne. Oprocentowanie tej składki wynosi 9%, z czego tylko 7,75% podlega odliczeniu. Następnie należy obliczyć kwotę zaliczki przeznaczonej na podatek dochodowy. Operację tę wykonuje się poprzez obliczenie podstawy opodatkowania – odjęcie od wynagrodzenia brutto składek na ubezpieczenia społeczne oraz kosztów uzyskania przychodu. Koszt uzyskania przychodu to niezmienna kwota ryczałtowa: dla pracowników miejscowych wynosi ona 111,25 zł, a dla pracowników dojeżdżających – 139,06 zł.
Kolejnym etapem będzie obliczenie podatku wg określonej stawki (dla pierwszego progu podatkowego jest to 18%). Po otrzymaniu kwoty podatku, należy odjąć od niej kwotę wolną od podatku. Jest ona ustalona ustawowo i wynosi 46,33 zł/miesiąc. Później odliczamy od podatku kwotę składki zdrowotnej wg stawki 7,75%. Kwotę podatku należy zaokrąglić do pełnej liczby. Ostatnim etapem jest ustalenie wynagrodzenia netto poprzez odjęcie od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne oraz podatku.