Ideologia szczupłego zarządzania (z angielskiego “lean management” lub “lean manufacturing”) wywodzi się z Japonii. W latach 80. japońscy inżynierowie z zakładu Toyoty opracowali sprytny system zarządzania produkcją, który nie tylko uprościł czynności wykonywane przez pracowników, ale pozwolił im także efektywniej wykorzystać czas.
Pracownikom Toyoty udało się zredukować koszty o połowę, a na sprzedaży zarobić czterokrotnie więcej niż dotychczas. Jaki jest więc sekret tak dobrego zarządzania?
Działanie zgodnie z metodą lean management polega na zwiększaniu produkcji przy jednoczesnym uszczuplaniu zasobów – takich jak ludzki wysiłek, materiały, urządzenia itd. Celem jest tutaj dostarczenie klientom dokładnie tego, czego oczekują, dokładnie wtedy, kiedy tego chcą. W stosowaniu lean manufacturingu nie ma miejsca na rozrzutność i marnotrawstwo. W Polsce metodę tę stosuje się od lat 90. Przedsiębiorcy, którzy z niej korzystają, liczą na poprawę w dziedzinie jakości produkcji oraz dostaw na poziomie 75-90%. Redukcja kosztów ma natomiast ulec pomniejszeniu o 30%.
Lean management doskonale sprawdza się nie tylko przy produkcji, ale także w administracji czy służbie zdrowia. Korzystanie z tej metody najczęściej obejmuje:
- Planowanie i zarządzanie produkcją w oparciu o prognozy popytu,
- Tworzenie harmonogramów dostaw z uwzględnieniem wykorzystania zasobów produkcyjnych,
- Zarządzanie jakością,
- Zarządzanie dokumentami,
- Zarządzanie pracami projektowymi i zmianami konstrukcyjnymi.
Twórcy metody lean manufacturing zaproponowali także, aby podczas zarządzania produkcją stosować tzw. strumień wartości. Można w nim wyodrębnić trzy rodzaje działań:
- tworzące wartość,
- nie tworzące wartości, lecz w pewnych momentach niemożliwe do uniknięcia, np. technologiczne,
- nie tworzące wartości oraz możliwe do uniknięcia – przeznaczone do usunięcia
Wyeliminowanie działań, nie tworzących żadnej wartości oraz zbędnych, to pozbycie się marnotrawstwa w produkcji. Skupienie się na wytwarzaniu tylko i wyłącznie tego, co niezbędne, stanowi wielki krok ku polepszeniu jakości produkcji.